Không có gì ngạc nhiên khi có nhiều sự nhầm lẫn về loại dầu cá và các loại hạt. Chúng là những sản phẩm được coi là chất béo lành mạnh. Nhưng, chúng ta thường nghe nói đến axit béo omega-3. Trong khi đó, còn có các loại axit béo khác. Đó chính là omega-6 (linoleic acid) và omega-9 (oleic acid).
Axit béo omega-9 là từ một loại chất béo không bão hòa. Nó thường được tìm thấy trong chất béo thực vật và động vật. Loại axit béo này còn được gọi là axit oleic. Chúng cũng có thể là chất béo không bão hòa đơn, và thường có thể được tìm thấy trong dầu canola, dầu cây rum, dầu oliu, dầu mù tạt, dầu hạt và các loại hạt như hạnh nhân. Tuy nhiên, không giống như axit béo omega-3 và omega-6, axit béo omega-9 có thể được sản xuất bởi cơ thể. Điều đó có nghĩa là nhu cầu bổ sung không quan trọng bằng omega-3.
Vậy điều gì khiến omega-9 trở thành thứ cần chú ý. Đặc biệt là nếu cơ thể chúng ta có thể tự sản xuất chúng? Điều quan trọng là phải hiểu những chất béo này vì omega-9 có lợi cho cơ thể theo một số cách chính.
Tác dụng của omege-9
Oleic acid có nhiều tác dụng tốt đối với cơ thể con người. Nhưng được quan tâm nhiều đến tim, não, sức khỏe tổng thể. Dưới đây là tác dụng của omega-9 đối với sức khỏe của bạn.
Có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng axit béo omega-9 có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ. Nó có lợi cho sức khỏe tim vì đã được chứng minh là làm tăng cholesterol HDL (cholesterol tốt) và giảm cholesterol LDL (cholesterol xấu). Điều này có thể giúp loại bỏ sự tích tụ mảng bám trong động mạch. Đây chính là tác nhân gây ra các cơn đau tim và đột quỵ.
Dầu canola là một loại dầu chứa nhiều oleic acid. Chúng có nhiều chất béo không bão hòa đơn, ít chất béo bão hòa và không có chất béo chuyển hóa. Tuy nhiên, chúng ta khó để có được dầu canola không biến đổi gen.
Các omega-9 tốt khác là những sản phẩm được sản xuất từ bơ và hạnh nhân. Trong thời gian gần đây Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã phê duyệt omega-9 có có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành.
Oleic acid có tác dụng tăng năng lượng, giảm sự tức giận và tăng cường tâm trạng
Axit béo omega-9, được tìm thấy trong axit béo này có thể giúp tăng năng lượng, giảm sự tức giận và tăng cường tâm trạng. Một thử nghiệm lâm sàng được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng Hoa Kỳ tập trung vào việc xác định xem liệu việc hạ thấp tỷ lệ axit béo bão hòa so với axit béo không bão hòa đơn trong chế độ ăn uống phương Tây có ảnh hưởng đến hoạt động thể chất và lượng năng lượng sử dụng hay không. Các nghiên cứu về hoạt động thể chất và thay đổi tâm trạng có thể có nghĩa là loại chất béo chúng ta ăn có thể làm thay đổi chức năng nhận thức.
Nghiên cứu kết luận rằng việc sử dụng axit oleic có liên quan đến tăng hoạt động thể chất. Nó sẵn có nhiều năng lượng hơn và thậm chí ít tức giận hơn. Vì vậy, nếu bạn kiệt sức và cáu kỉnh, bạn có thể cân nhắc sử dụng omega-9. Bởi vì loại axit béo nảy có thể thay đổi tâm trạng và năng lượng của bạn.
Oleic acid có thể có lợi cho những người mắc bệnh Alzheimer
Axit Erucic là một axit béo omega-9 không bão hòa đơn. Nó được tìm thấy trong các chất béo như dầu mù tạt. Các nghiên cứu cho thấy nó có thể bình thường hóa sự tích tụ của các axit béo chuỗi rất dài trong não của bệnh nhân mắc chứng adrenoleukodystrophy liên kết X (ALD). Đây làmột rối loạn di truyền nghiêm trọng ảnh hưởng đến tuyến thượng thận, tủy sống và hệ thần kinh. Có thể nói rằng dầu mù tạt giúp tăng cường chức năng nhận thức. Do đó, nó giúp tăng cường suy giảm trí nhớ.
Cũng đã có thẻ nghiệm về vấn để này trên chuột. Kết quả cho thấy axit erucic có thể là một tác nhân điều trị các bệnh liên quan đến thiếu hụt nhận thức. Trong đó có bệnh Alzheimer. Điều này khẳng định, bạn có thể tăng cường trí nhớ và cải thiện chức năng nhận thức bằng oleic acid.
Thực phẩm chứa omega-9, omega-6 và omega-9
Axit béo omega-3 và omega-6 thường được bổ sung nhiều hơn. Bởi vì cơ thể chúng ta không thể tự sản sinh ra. Đây cũng chính là lý do tại sao chúng được gọi là thiết yếu.
Thông thường, chúng có nguồn gốc từ thực vật và dầu cá. Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy rằng có đến 10% tất cả các chất bổ sung được tiêu thụ là omega-3 từ các chất bổ sung dầu cá.
Hãy nhớ rằng cơ thể chúng ta tự sản xuất axit béo omega-9. Vì vậy không cần phải lạm dụng nó. Nhưng bạn có thể thay thế một số loại dầu và chất béo khác trong chế độ ăn uống của bạn.
Axit béo omega-9 có thể được tìm thấy trong dầu ô liu, bơ, dầu hướng dương, hạnh nhân, dầu mè, hạt hồ trăn, hạt điều, hạt phỉ và hạt macadamia. Dưới đây, một số thông tin khác về các loại thực phẩm hàng đầu omega-3, omega-6 và oleic acid:
Thực phẩm Omega-3 cao nhất
Dưới đây là những thực phẩm bạn nên quan tâm nếu thiếu hụt omega-3:
- Cá thu
- Dầu hạt lanh
- Dầu cá hồi
- Cá mòi
- Hạt lanh
- Dầu gan cá
- Cá trích
- Quả óc chó
- Hạt chia
- Dầu cá hồi Đại Tây Dương hoang dã
- Cá ngừ
- Cá trắng
Thực phẩm Omega-6 cao nhất
- Safflower
- Hạt giống nho
- Dầu hướng dương
- Dầu cây anh túc
- Chiết xuất dầu ngô
- Dầu óc chó
- Dầu hạt bông
- Chiết xuất dầu đậu nành
- Dầu mè
Thực phẩm Omega-9 cao nhất
- Dầu hướng dương
- Hạt dẻ
- Safflower
- Hạt macadamia
- Dầu đậu nành
- Dầu ô liu
- Bơ hạnh nhân
- Dầu canola
- Dầu bơ
Axit béo & Triglyceride
Các axit béo có những tác dụng khác nhau. Chúng là thành phần chính của chất béo được lưu trữ và đóng vai trò là các khối xây dựng quan trọng của màng tế bào.
Axit béo là nguồn nhiên liệu quan trọng. Bởi vì khi được chuyển hóa, chúng mang lại một lượng lớn adenosine triphosphate để cung cấp năng lượng cho chúng ta. Nhiều loại tế bào có thể sử dụng glucose hoặc axit béo cho mục đích này.
Có hai loại axit béo chính gọi là bão hòa và không bão hòa. Chất béo bão hòa là rắn khi ở nhiệt độ phòng và được tìm thấy trong động vật và thực vật nhiệt đới. Đây là những axit béo omega-9. Chất béo không bão hòa, được phân loại là chất béo không bão hòa đa, thường ở dạng lỏng ở nhiệt độ phòng và được tìm thấy trong rau, hạt và, phổ biến nhất là cá béo. Đây là những gì chúng ta biết là axit béo omega-3 và đôi khi omega-6.
Vai trò của axit béo
Sau đây chúng ta cùng thảo luận sâu hơn về axit béo. Trên thực tế, có một số chế độ ăn kiêng khuyên giảm thiểu chất béo. Tuy nhiên, nếu chúng ta chọn đúng chất béo sẽ có lợi cho sức khỏe. Chất béo trong chế độ ăn uống được phân hủy thành axit béo và các hợp chất khác, chẳng hạn như cholesterol. Một số axit béo được chuyển đổi thành triglyceride, có thể được sử dụng để lưu trữ năng lượng.
Triglyceride là gì?
Triglyceride là một loại chất béo được tìm thấy trong máu của bạn. Nếu có quá nhiều loại chất béo này có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành. Xét nghiệm máu có thể đo lượng chất béo trung tính cùng với cholesterol. Có một vài yếu tố có thể làm tăng mức chất béo trung tính. Chẳng hạn như thừa cân, thiếu hoạt động thể chất, hút thuốc, sử dụng quá nhiều rượu, chế độ ăn kiêng carbohydrate rất cao, một số bệnh và thuốc và một số rối loạn di truyền.
Bây giờ chúng ta đã hiểu triglyceride, điều đó có liên quan gì đến axit béo? Những chất béo trung tính này được cơ thể sử dụng khi có nhu cầu năng lượng, và chúng đến từ các axit béo tự do. Các axit béo tự do này rất quan trọng đối với các chức năng trao đổi chất, chẳng hạn như bài tiết hoóc môn peptide và viêm, và góp phần vào cân bằng nội môi năng lượng, đó là sự điều hòa năng lượng của cơ thể.
Đặc biệt, các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng họ đã cải thiện quá trình chuyển hóa glucose và rối loạn chuyển hóa toàn thân. Cuối cùng, chúng giúp điều chỉnh chuyển hóa năng lượng. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù các axit béo này rất quan trọng đối với cơ thể chúng ta, nhưng sự khó chịu trong sự cân bằng năng lượng đó có thể là do lượng thức ăn dư thừa, dẫn đến các bệnh, chẳng hạn như béo phì và tiểu đường.
Tác dụng phụ của omega-9
Đã có nhiều tranh cãi về việc sử dụng dầu mù tạt, một nguồn omega-9 hàng đầu. Fox news báo cáo rằng do độc tính của axit erucic, một thành phần được tìm thấy trong dầu mù tạt, nó đã bị cấm ở Hoa Kỳ như là một sản phẩm được bán để tiêu thụ. Nó có thể được tìm thấy trong nhiều cửa hàng như một loại dầu massage.
Mặc dù các đầu bếp sử dụng dầu mù tạt thường xuyên. Nhưng hãy đảm bảo bạn kiểm tra với bác sĩ y khoa chức năng hoặc bác sĩ đa khoa trước khi sử dụng dầu mù tạt hoặc bất cứ điều gì mới trong chế độ ăn uống của bạn.
Nó cũng rất quan trọng để có sự cân bằng hợp lý của chất béo omega. Quá nhiều omega-6, đặc biệt, có thể gây hại.
Một số người mắc bệnh như chàm, bệnh vẩy nến, viêm khớp, tiểu đường hoặc đau vú nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng chất bổ sung omega-6. Cả dầu cây lưu ly và dầu hoa anh thảo buổi tối đều hạ thấp ngưỡng động kinh. Do đó, những người cần dùng thuốc chống co giật nên thận trọng và thảo luận với bác sĩ.
Một số axit béo omega-6, như GLA, có thể làm tăng hoặc giảm tác dụng của một số loại thuốc.